Depresja – jak konopie mogą wspomóc leczenie?

Według WHO, depresja już niedługo będzie najczęściej występującą chorobą na świecie. Cierpi na nią ponad 350 milionów ludzi i najczęściej dotyka osoby w przedziale wiekowym 20-40 lat. Każdego roku, ponad 800 tysięcy osób w depresji popełnia samobójstwo. Medyczne konopie są coraz częściej wybieraną metodą leczenia depresji lub używane są jako wsparcie innych metod terapeutycznych.

Jak się diagnozuje depresję?

Kryteria diagnostyczne dla depresji zostały opracowane przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne i znajdują się w Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych (aktualna wersja to DSM-5), z której korzystają psychiatrzy.

Według DSM-5, o depresji klinicznej można mówić, jeśli dana osoba wykazuje min. 5 z poniższych objawów, przy czym musi występować przynajmniej jeden z dwóch pierwszych objawów:

• obniżony nastrój,

• spadek zainteresowań/odczuwania przyjemności,

• zaburzenia snu,

• zmiana masy ciała,

• trudności z myśleniem,

• trudności koncentracją,

• trudność w dokonywaniu wyborów i podejmowaniu decyzji,

• pobudzenie lub spowolnienie ruchowe, 

• brak energii,

• poczucie ciągłego zmęczenia,

• znacznie zaniżone poczucie własnej wartości,

• nadmierne lub nieadekwatne poczucie winy,

• myśli i próby samobójcze,

• myśli o śmierci, które nie sprowadzają się do samego lęku przed śmiercią.

Podstawą do diagnozy depresji jest epizod depresyjny, czyli zespół objawów, który utrzymuje się przez minimum 14 dni. Epizody depresyjne dzieli się pod względem natężenia objawów na łagodne, umiarkowane i silne. Klasyfikacja chorób ICD-10 rozróżnia też epizod depresyjny oraz depresję nawracającą, przy czym żadna z nich nie może być związana z dotkliwą stratą życiową, np. żałobą, bankructwem czy chorobą.

Ocena natężenia objawów w kontekście dotychczasowego życia pacjenta/ki należy do zadań psychiatry i psychologa klinicznego. Specjaliści ci biorą też pod uwagę kontekst kulturowy, formy funkcjonowania przyjęte w rodzinie, sytuację zdrowotną i życiową czy osobowość pacjenta/ki. Każdy pacjent i pacjentka ma własny sposób życia i własną historię – to, co dla jednej osoby jest niepokojącym objawem, dla innej będzie zwyczajnym funkcjonowaniem. 

Leczenie depresji 

Standardowym sposobem pomocy dla osób w depresji jest połączenie psychoterapii z leczeniem farmakologicznym. 

Leki antydepresyjne

Dostępnych jest wiele leków o działaniu antydepresyjnym, stale prowadzone są dalsze badania nad substancjami, które mają potencjał, by pomagać osobom z depresją. Częstą praktyką jest leczenie łączone: pacjenci/tki biorą dwie lub trzy różne leki, których działanie się uzupełnia i daje optymalny efekt. 

Zdarza się, że leki nie przynoszą poprawy samopoczucia osoby cierpiącej na depresję. W takiej sytuacji lekarze mogą podjąć decyzję o zwiększeniu dawki, zmianie leku albo włączeniu kolejnej substancji, która może pomóc w uzyskaniu efektu terapeutycznego.

Psychoterapia w depresji

Psychoterapia w depresji odgrywa ważną rolę, pacjent/ka przy wsparciu ze strony terapeuty: 

• doświadcza emocji i uczy się je wyrażać w zdrowy dla siebie sposób,

• pracuje nad przekonaniami, które mogą być nieadekwatne i szkodliwe,

• uczy się zdrowych sposobów reagowania w codziennych sytuacjach.

CBD a depresja

Jak CBD działa na organizm osoby w depresji?

Kannabinoidy łączą się z receptorami układu endokannabinoidowego i za jego pośrednictwem regulują wiele procesów fizjologicznych zachodzących w ciele, m.in. wydzielanie neuroprzekaźników. One z kolei mają wpływ na nasz nastrój i samopoczucie. 

Badania przeprowadzone w latach dwutysięcznych pokazują, że u pacjentów/ek z depresją częstym zjawiskiem jest niedobór endokannabinoidów, czyli substancji naturalnie wytwarzanych przez organizm, które stymulują układ endokannabinoidowy. 

Zatem, celem leczenia może być regulacja pracy układu endokannabinoidowego, który z kolei, kiedy będzie już działać prawidłowo, będzie regulował pracę innych układów w ciele, np. stymulował wydzielanie odpowiedniej ilości neuroprzekaźników regulujących nastrój.

W  badaniach przedklinicznych zaobserwowano, że układ endokannabinoidowy może optymalizować wydzielanie i działanie neuroprzekaźników, co może przekładać się na efekty antydepresyjne i przeciwlękowe. Mechanizm działania jest podobny do działania leków antydepresyjnych: wzmocnienie pracy układu endokannabinoidowego może zwiększać wydzielanie serotoniny i noradrenaliny.

W badaniu przeprowadzonym na szczurach zaobserwowano podobną zależność między poziomem endokannabinoidów, a stresem: poziom endokannabinoidów u szczurów, które były narażone na stres był znacznie niższy, niż u grupy, która nie doświadczyła dużego stresu. 

Stosowanie CBD w depresji

Endokannabinoidy, których jest zbyt mało u pacjentów/ek w depresji, łączą się z tymi samymi receptorami układu ESC, co CBD i THC, w związku z czym kannabinoidy konopne mogą regulować nastrój w ich zastępstwie. 

CBD a depresja – badanie z udziałem pacjentów

Wyniki badań kwestionariuszowych z udziałem pacjentów/ek pokazują, że osoby będące w trakcie terapii konopiami obserwowały u siebie mniejsze natężenie objawów bezpośrednio po zażyciu leku. 

Naukowcy zwracają uwagę, że zdaniem uczestników badania susz konopny o niższym stężeniu THC i wyższym stężeniu CBD był skuteczniejszą substancją antydepresyjną. 

Jednak nie zaobserwowano długotrwałego efektu antydepresyjnego, utrzymującego się po zakończeniu terapii. Podobne wnioski można znaleźć w raportach z innych badań. 

Naukowcy wskazują na potrzebę przeprowadzenia dalszych, kontrolowanych badań, których celem jest dalsze poszukiwanie sposobów na osiągnięcie długofalowych efektów terapeutycznych w terapii konopnej. 

Jeśli myślisz, że masz depresję, NIE wystarczy, że będziesz brać olejek CBD. Diagnozę może wystawić tylko lekarz psychiatra i lekarz może zalecić określone metody leczenia. Również leczenie medycznymi konopiami musi mieć odpowiednią dla Ciebie formę, dawki i stężenie, dlatego wymaga konsultacji z psychiatrą. 

Numery telefonów zaufania dla osób w depresji znajdziesz tutaj.