Grzyb Reishi stał się przedmiotem licznych współczesnych badań naukowych. Wynika z nich, że ma on potencjał by stać się podstawą leków antydepresyjnych, immunomodulujących, przeciwzapalnych czy przeciwnowotworowych. W artykule opisujemy wyniki kilku badań nad lakownicą żółtawą.
Reishi – grzyb długowieczności w tradycyjnej medycynie chińskiej (TCM)
Grzyb Reishi (lakownica żółtawa, Ganoderma Lucidum) był tradycyjnie używany w Chinach przez buddyjskich mnichów taoistycznych. Miał wspierać ich praktyki medytacyjne, pielęgnować wewnętrzny spokój, poprawiać koncentrację i otwierać drogę do długiego, zdrowego życia.
Znaki tworzące chińską nazwę grzyba Reishi reprezentują magiczne lub boskie właściwości, bywał określany jako „grzyb nieśmiertelności”, „grzyb duchowej mocy” i „roślina duchowa”.
Reishi został wymieniony wśród najwyższej klasy toników w znanym tekście medycyny chińskiej, Shen Nung Ben Cao Jing (206 p.n.e. – 8 n.e.). Substancje roślinne tej klasy były szczególnie cenione, uważano, że przedłużają życie, zapobiegają starzeniu się, wzmacniają chi, sprawiają, że ciało staje się lekkie i elastyczne.
Reishi miał leczyć uczucie ucisku w klatce piersiowej, wzmacniać serce, odżywiać centrum, wyostrzać umysł i poprawiać pamięć. Miał także korzystnie wpływać na “cnoty charakteru”.
Współczesne badania naukowe nad grzybem Reishi
Zgodnie ze współczesną wiedzą naukową, grzyby mogą być wykorzystywane jako żywność funkcjonalna lub lekarstwa w zapobieganiu i leczeniu kilku przewlekłych chorób, ponieważ są bogatym źródłem bioaktywnych metabolitów.
W przeglądzie badań przeprowadzonych w latach 2015-2020 czytamy, że badania przedkliniczne wykazały potencjał farmakologiczny Reishi w cukrzycy, stanach zapalnych, padaczce, neurodegeneracji, nowotworach, lęku, sedacji, chorobach serca, depresji, chorobach wątroby i zaburzeniach immunologicznych.
Jak Reishi działa na organizm?
Polisacharydy zawarte w Reishi a układ odpornościowy
Lakownica żółtawa zawiera związki, które są powszechnie stosowane w medycynie, żywieniu, kosmetologii. Na szczególną uwagę, zdaniem badaczy, zasługują polisacharydy (wielocukry, cukry złożone) występujące w Reishi, które są jego najważniejszymi związkami bioaktywnymi.
Według zebranych w badaniu danych, to właśnie polisacharydy odpowiadają za przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i immunomodulujące działanie Reishi. Polisacharydy z lakownicy żółtawej mogą potencjalnie być stosowane do regulacji układu odpornościowego.
Aktywne polisacharydy z Ganoderma odgrywają ważną rolę w regulowaniu odpowiedzi immunologicznej, która może obejmować m.in. obronę immunologiczną przeciwko nowotworom, wirusom, bakteriom i patogenom grzybiczym. Działa za pośrednictwem limfocytów i komórek mieloidalnych (komórek o działaniu działaniu immunosupresyjnym, wyrażanym m.in. poprzez aktywację limfocytów T regulatorowych, hamowanie aktywności limfocytów T cytotoksycznych).
Ponadto, komunikacja pomiędzy różnymi komórkami układu odpornościowego prowadzi do wzmacniania produkcji cytokin i przeciwciał, nawet podczas występowania innych bodźców, takich jak LPS i czynniki prozapalne.
Polisacharydy zawarte w Reishi a depresja i stany lękowe
W badaniu stwierdzono, że podanie Reishi wywołuje szybki i skuteczny efekt przeciwdepresyjny u myszy po 60 minutach od podania. Efekt utrzymywał się po 5 dniach leczenia ekstraktem z grzyba. Ekstrakt z Reishi nie wywoływał u badanych myszy efektu hiperaktywności. Antydepresyjne działanie zostało potwierdzone w mysim modelu chronicznej depresji związanej ze stresem społecznym (CSDS).
Badacze sugerują, że efekt antydepresyjny był związany z oddziaływaniem polisacharydów zawartych w Reishi na specyficzne komórki-receptory Dectin-1 w mózgach myszy. To badanie zidentyfikowało Reishi, który aktywuje Dectin-1, jako potencjalny nowy i szybki lek przeciwdziałający depresji z potencjałem klinicznym i wieloma korzystnymi mechanizmami, zwłaszcza w regulacji układu neuro immunologicznego.
Naukowcy wskazują na potrzebę zgromadzenia danych klinicznych, które umożliwiłyby zbadanie bezpieczeństwa i skuteczności określonych dawek ekstraktu z Reishi, co z kolei pozwoliłoby na opracowanie leków. Zdaje się jednak, że wszystko przed nami, ponieważ danych dotyczących grzybów funkcjonalnych systematycznie przybywa.
Źródła:
Nahata A et al, Ganoderma lucidum: A Potent Medicinal Mushroom with Numerous Health Benefits, Pharmaceut Anal Acta 2013: https://www.researchgate.net/profile/Alok-Nahata/publication/259493336_Ganoderma_lucidum_A_Potent_Medicinal_Mushroom_with_Numerous_Health_Benefits/links/00b7d52c3d2e1e8986000000/Ganoderma-lucidum-A-Potent-Medicinal-Mushroom-with-Numerous-Health-Benefits.pdf
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ptr.7215
Haoran L et al, Ganoderma lucidum polysaccharides ameliorated depression-like behaviors in the chronic social defeat stress depression model via modulation of Dectin-1 and the innate immune system, Brain Research Bulletin, 2021: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0361923021000721
Ren L et al, Immunomodulatory activities of polysaccharides from Ganoderma on immune effector cells, Brain Research Bulletin, 2021: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308814620317957