Grzyb Shiitake – właściwości odżywcze i lecznicze

Grzyby Shiitake są jednymi z najczęściej uprawianych grzybów na świecie. Ich właściwości odżywcze i lecznicze są przedmiotem zainteresowania specjalistów w zakresie żywienia oraz innych naukowców poszukujących naturalnych związków wspierających leczenie powszechnie występujących chorób i dolegliwości. Grzyby Shiitake są szczególnie cenione ze względu na właściwości immunomodulujące, wspierające prawidłowy metabolizm, regulujące poziom cukru we krwi czy przeciwbakteryjne.

Tradycyjne zastosowanie grzyba Shiitake

Grzyb Shiitake (Lentinula edodes, twardnik japoński) to gatunek o właściwościach leczniczych, który jest stosowany od setek lat w medycynie tradycyjnej Wschodu. Pierwsze wzmianki o uprawie Lentinula edodes sięgają Chin okresu dynastii Song (960-1127 r.)

Ekstrakty z shiitake doceniane są w tradycyjnej medycynie chińskiej ze względu na ich właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe. Uważa się, że obecność grzybów shiitake w codziennej diecie pomaga utrzymać organizm w dobrym zdrowiu i przeciwdziała chorobom cywilizacyjnym.

Składniki odżywcze grzyba Shiitake

Współczesne analizy wartości odżywczych grzybów Shiitake potwierdzają, że są one bogate w makro- i mikroskładniki: zawierają liczne minerały (potas, mangan, magnez, żelazo i fosfor) oraz witaminy (prowitamina D2, witamina B1, B2, B6, B12 i niacyna), błonnik pokarmowy, białko, związki biologicznie aktywne, m.in. polisacharydy, przeciwutleniacze i ergosterol.

Obecnie grzyby shiitake są drugimi najczęściej uprawianymi grzybami na świecie. W 2000 r. produkowano ich ponad 7,5 miliona ton (Royse, 2005), a w ciągu ostatnich 20 lat ich produkcja jeszcze wzrosła.

Właściwości lecznicze ekstraktów z Shiitake

Polisacharydy występujące w Shiitake a układ odpornościowy

Obecnie grzyb Shiitake cieszy się zainteresowaniem badaczy szczególnie ze względu występujące w nim specyficzne polisacharydy, które wykazują korzystne dla ludzkiego organizmu działanie immunomodulujące.

Artykuł opublikowany przez polski zespół badawczy w 2022 r. relacjonuje, że przez ostatnie trzy dekady liczne badania polisacharydów Shiitake wykazały ich właściwości modulujące odpowiedź immunologiczną organizmu, zarówno tę wrodzoną, jak i tę nabytą.

Polisacharydy występujące w grzybach Shiitake należą do grupy β-glukanów, a zatem wiążą się z receptorami występującymi na powierzchni wielu różnych rodzajów komórek układu odpornościowego i w ten sposób wpływają na jego pracę.

Istotnymi przykładami działania immunomodulującego polisacharydów z Shiitake są m.in. stymulacja układu odpornościowego do produkcji substancji do walki z komórkami nowotworowymi, aktywizacja wrodzonej odpowiedzi odpornościowej, hamowanie niektórych reakcji zapalnych.

Immunoregulujące właściwości wodnych ekstraktów zawierających trzy rodzaje polisacharydów pochodzących z grzybów Shiitake zostały potwierdzone w badaniu na myszach z obniżoną odpornością.

Inne właściwości twardzina japońskiego

W przeglądzie badań znajdujemy omówienie następujących właściwości Shiitake:

przeciwbakteryjne
przeciwwirusowe
przeciwnowotworowe
przeciwutleniające
chroniące wątrobę
obniżające poziom cholesterolu
poprawiające metabolizm
regulujące poziom cukru we krwi

Możliwe mechanizmy przeciwcukrzycowe, takie jak m.in. regulacja trawienia i wchłaniania węglowodanów, lipotoksyczność, wrażliwość na insulinę, stres oksydacyjny omówione są w artykule. Jego autorzy zwracają uwagę, że prezentowane przez nich zestawienie danych może stanowić podwaliny pod badania kliniczne potwierdzające potencjał grzybów Shiitake jako superżywności w leczeniu cukrzycy.

Badanie przeprowadzone na szczurach, dotyczące metabolizmu i otyłości wykazało, że dodanie wysokiej dawki sproszkowanych grzybów Shiitake do wysokotłuszczowej diety może istotnie zapobiec całkowitemu odkładaniu się tłuszczu i istotnie obniżyć poziom trójglicerydów w osoczu u szczurów (w porównaniu z dietą wysokotłuszczową bez dodatku grzybów Shiitake). Skuteczność twardnika w tym zakresie zależna była od dawki i od zawartości sacharozy w diecie.

Naukowcy uważają, że do opracowania leków na metabolizm na bazie Shiitake potrzebne są dalsze badania, które uwzględnią dwa wspomniane wyżej czynniki.

Na opracowanie i dopuszczenie do obiegu leków na bazie Lentinula edodes przyjdzie nam jeszcze trochę poczekać. Jednak ekstrakty z grzybów Shiitake o statusie suplementów diety już teraz dostępne są na rynku.

W naszym sklepie znajdziesz ekstrakt z Shiitake od polskiego producenta w formie kropli: Ollywell Shiitake twardnik japoński 30ml ekstrakt w kroplach

Źródła:

Muszyńska B et al., Lentinula edodes (Shiitake) – biological activity, Medicina Internacia Revuo, 2017: https://interrev.com/mir/index.php/mir/article/view/17
Behar N et al., Chapter 26 – Role of fungal metabolites in pharmaceuticals, human health, and agriculture, Fungal Secondary Metabolites, 2024: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780323952415000058
Ishtiaq A et al., Therapeutic values and nutraceutical properties of shiitake mushroom (Lentinula edodes): A review, Tends in Food and Technology, 2023: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0924224423000821
Roszczyk A et al., Immunomodulatory Properties of Polysaccharides from Lentinula edodes, Int. J. Mol. Sci. 2022: https://www.mdpi.com/1422-0067/23/16/8980
Handayani D et al., Dietary Shiitake Mushroom (Lentinus edodes) Prevents Fat Deposition and Lowers Triglyceride in Rats Fed a High-Fat Diet, Journal of Obesity, 2011: https://www.hindawi.com/journals/jobe/2011/258051/#abstract
Shuvarghya Ch et al., Lentinan, β-glucan from Shiitake (Lentinula edodes): A review on structure, conformational transition, and gastro-intestinal interaction contributing towards its anti-diabetic potential, Trends in Food Science & Technology, 2023: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0924224423003394